Voeding is een belangrijke basis voor de gezondheid. In de natuurgeneeskunde wordt daarom altijd veel aandacht aan voeding besteed. Wij houden hierbij rekening met de behoeften van het dier vanuit zijn natuur. Hierbij kijken wij naar hoe de dieren van nature leefden en wat zij in het wild aten. Daarnaast kan de anatomie en fysiologie ons veel vertellen over de voedingsbehoeften.

Er zijn vele soorten honden -en kattenvoer en ook veel verschillende meningen over wat nu goed voer is. Daarom geef ik graag meer uitleg over dit onderwerp.

Carnivoren

Honden en katten zijn carnivoren. Honden stammen af van de wolf en onze katten van hun wilde voorouders. Ondanks dat de meeste honden totaal niet meer op wolven lijken is het maagdarmstelsel en hun gebit nog steeds hetzelfde. In de natuur vingen hun voorgangers zelf een prooi en met het eten van organen, botten en spiervlees komen zij aan hun voedingsstoffen. Eiwit en vet zijn belangrijke voedingsbronnen voor carnivoren. Verder krijgen zij nog wat andere voor verteerde plantaardige voedingsstoffen binnen dat in de maag van hun prooi zat. Honden pikken daarnaast nog wel eens wat planten of groenten of vruchten mee, maar katten doen dit als obligate carnivoren nauwelijks

Toch zijn er veel brokken te koop met een grote hoeveelheid aan granen, maïs, etc. De koolhydraten die je hierin vindt zijn moeilijk te verteren voor honden en katten, omdat het enzym amylase hiervoor nodig is. Honden hebben een geringe hoeveelheid amylase in hun speeksel, zodat zij de maaginhoud van hun prooien kunnen verteren. Katten hebben dit enzym niet.

Doordat het zo moeilijk te verteren is voor onze carnivoren zorgt dit voor extra belasting van de spijsverteringsorganen en extra afvalstoffen in het lichaam. Dit kan op korte of lange termijn zorgen voor veel gezondheidsklachten, zoals: spijsverteringsklachten, huidklachten, overvolle anaalklieren, oorontstekingen, onrust, overgewicht, alvleesklierproblemen, nierfalen en diabetes.

Vers vlees

Vers vlees is altijd mijn eerste keuze voor honden en katten. Hiermee bedoelen we rauw vlees. Omdat het rauw is blijven de voedingsstoffen het beste behouden. Ook kunnen de goede bacteriën en enzymen overleven, doordat het niet wordt verhit. Dit geeft veel voordelen voor de gezondheid en weerstand. Vlees bevat overigens veel vocht en door het bot dat erin zit heeft het een natuurlijke en goed opneembare calciumbron. Voor de vertering van rauw vlees en botten is een zuurder milieu nodig. Hier past de maag zich op aan. Door dit zuurdere milieu kunnen slechte bacteriën en parasieten moeilijke overleven, waardoor het ook nog eens de weerstand tegen wormbesmettingen verbetert. Alle vitaminen en mineralen die in het vlees zitten zijn in hun natuurlijke staat en daarom goed op te nemen door het lichaam.

Er zijn tegenwoordig vele soorten vers vlees voer op de markt. Er is KVV (kant en klaar vers vlees). Dit is gemalen vlees waarin bot, orgaan en spiervlees zit verwerkt en vaak in rollen of bakjes verpakt wordt. De verhoudingen tussen bot, orgaan en spiervlees zijn hierbij belangrijk. Een te hoog gehalte aan bot kan bijvoorbeeld voor harde ontlasting zorgen en een te hoog gehalte aan orgaanvlees kan juist voor slappe ontlasting zorgen. In goede merken KVV is deze verhouding goed uitgebalanceerd. Vers vlees kan als complete voeding worden gezien. Hierbij zijn wel een paar aandachtspunten. Er zijn merken waarbij elke verpakking (rol/bakje) compleet op zichzelf is door toevoeging van een vitamine -en mineralen preparaat en sommige merken zijn compleet doordat er meerdere diersoorten in zitten per verpakking. Daarnaast zijn er merken die compleet zijn door verschillende diersoorten af te wisselen. Je voert dan per vier weken ten minste vier diersoorten. Het afwisselen van diersoorten of gemixt vlees vind ik het best, omdat er geen synthetische voedingsstoffen aan toegevoegd hoeven te worden.

Wat ik wel eens hoor als tegenargument voor het voeren van vers vlees is dat brokken beter zouden zijn voor het gebit, omdat ze er meer op moeten kauwen. Honden en katten hebben echter geen maalgebit. Je ziet dit ook aan de tanden en kiezen. De puntige kiezen scharen langs elkaar. Hiermee kunnen zij stukken vlees in stukken knippen en vlees van de botten af schrapen. Om iets voor het gebit te doen, kan je daarom beter een bevleesd bot geven.

Ook is er een mogelijkheid om hele delen of karkassen te kopen en zelf de maaltijden samen te stellen, ook wel BARF genoemd (Bones and Raw Food). Het voordeel hiervan is dat de hond of kat meer moet kluiven. Dat is natuurlijk goed voor het gebit, maar het kluiven is ook kalmerend en het houdt hem bezig. Dit is ook prima te combineren met KVV.

Veel geziene voordelen bij het voeren van vers vlees:

• gezondere darmflora > betere weerstand
• minder verharen, gezondere huid en vacht
• minder vaak en veel poepen
• minder snel tandplak/tandsteen op het gebit, doordat het geen zetmeel/koolhydraten bevat
• minder snel groeipijnen bij pups
• minder hyperactief

Brok

Mocht het niet mogelijk zijn om rauw vlees te voeren of je voert echt liever een brok, dan raad ik aan om een graanvrije brok met een zo hoog mogelijk vleesgehalte en zo min mogelijk synthetische toevoegingen te kiezen. Ook synthetische vitaminetoevoegingen zijn belastend voor het lichaam en zorgen voor meer afvalstoffen. Daarnaast zijn deze vaak moeilijk op te nemen door het lichaam. Er komen steeds meer brokken op de markt waarbij rekening is gehouden met een zo natuurlijk mogelijk dieet voor dieren. Het nadeel van brokken blijft echter dat door het bereidingsproces voedingsstoffen verloren gaan en er geen levende enzymen en bacteriën meer overblijven. Daarom is het goed om bij brokken regelmatig voor wat pre -en probiotica te zorgen door middel van bijvoorbeeld een supplement.

Het is weer herfst en met name voor paarden doet het koudere en natte weer een beroep op hun immuunsysteem. Het zou kunnen dat je paard in de herfst wat in een dipje zit, misschien loopt hij niet helemaal lekker, heeft hij last van de luchtwegen of lijkt hij gewoon niet echt goed in zijn vel te zitten. Het lichaam wordt aan het werk gezet om zich warm te houden en zich aan te passen aan het koudere weer. Dat vraagt best wat energie. Het is daarom een goed idee om je paard nu wat extra te ondersteunen en voor te bereiden op de winter. Daarvoor kun je denken aan de voeding of het gebruik van bijvoorbeeld kruiden of supplementen.

Voeding

Het belangrijkste is dat het paard de juiste voeding krijgt, zodat maag en darmen goed functioneren. De darmen met de nodige goede bacteriën, de darmflora, bepalen namelijk een groot deel van de weerstand. Je kan de darmflora zo nodig ondersteunen met supplementen, maar voeding is de basis om het gezond te houden. Zorg daarom dat je paard voldoende ruwvoer tot zijn beschikking heeft, zodat hij gedurende de dag voldoende kan eten. Bij ruwvoer bedoel ik een goede kwaliteit hooi met veel structuur en een laag fructaangehalte.

Paarden besteden in de natuur wel 60-70% van de dag aan eten. Hier is hun spijsverteringsstelsel op ingesteld en daarom functioneren de organen het beste bij voldoende aanvoer van voeding.

Bovendien zorgt het caecum (blinde darm) voor de afbraak van ruwe celstof en celwanden (afkomstig van o.a. stengelige grassen/bladeren), die omgezet worden tot vluchtige vetzuren die energie leveren. Op die manier heeft de gezondheid van het caecum invloed op het warm kunnen houden van het lichaam. De blinde darm bij paarden is in verhouding veel groter dan bij mensen en heeft dus een belangrijke functie. Het caecum raakt vestoord door o.a. voeding met een gebrek aan vezels of verkeerde koolhydraten.

Ook kun je af en toe wat groenten bijvoeren als extra bron van vitaminen en mineralen. Veilige groenten zijn o.a.; broccoli, boerenkool, spruitjes, spinazie en wortelen. Voer ze met mate, koolsoorten kunnen in grote hoeveelheden koliek veroorzaken en wortels bevatten ook suikers.

Er zijn ook steeds meer graanvrije brokken die goede voedingsstoffen bevatten. Dat kan een mooie aanvulling zijn, maar goed ruwvoer is de basis.

Ondersteunende middelen

Naast de voeding kun je het paard ondersteunen met bijvoorbeeld kruiden of supplementen. Kruiden hebben eigenschappen die o.a. het immuunsysteem ondersteunen, bacteriën weren, zorgen voor gezonde slijmvliezen, de spijsverteringsorganen stimuleren, de lever helpen om afvalstoffen af te voeren of een versterkende werking hebben op het gehele lichaam.

Bij het selecteren van middelen kijk ik altijd naar het individuele dier. Ik stel middelen samen waar het dier op dat moment behoefte aan heeft. Daaraan vooraf onderzoek ik het dier om erachter te komen of hij klachten heeft of op bepaalde gebieden ondersteuning kan gebruiken.

Dit geldt natuurlijk niet alleen voor paarden, ook op andere dieren kan de overgang van de seizoenen impact hebben. Hoe meer het dier in balans is, hoe beter het ertegen kan. Bij veel dieren zul je er weinig van merken. Bij dieren die al iets gevoeliger zijn door bijvoorbeeld andere (chronische) klachten of oudere dieren heeft het meer invloed en is het goed om ze erdoorheen te helpen.

Vragen?

Vraag je je af of je dier iets nodig heeft? Neem gerust contact op voor advies of een consult.